Günəş sisteminin planetləri ulduzun ətrafında fırlanır, lakin bir il üçün tələb olunan vaxt fərqlidir və buna görə də bir il (adi anlayışımızda) planetlərdə fərqlidir.
Bu barədə "Astronomiya"məlumat yayıb.
Hər bir planetdə ilin uzunluğu:
1. Merkuri: 88 Yer günü.
2. Venera: 225 Yer günü.
3. Yer: 365 Yer günü.
4. Mars: 687 Yer günü.
5. Yupiter: 4331 Yer günü və ya 12 Yer ili.
6. Saturn: 10,747 Yer günü və ya 29,4 Yer ili.
7. Uran: 30,589 Yer günü və ya 84 Yer ili.
8. Neptun: 59,800 Yer günü və ya 165 Yer ili.
Digər planetlərdə ilin uzunluğu Yerin tropik illərində ölçülür ki, bu da təxminən 365 günəş gününə bərabərdir. Günəş günü, Günəşin müəyyən bir nöqtənin üstündəki mövqeyinə nisbətən ölçülən, Yerin öz oxu ətrafında bir tam fırlanma müddətinə sərf etdiyi vaxtdır. Bir il, bir planetin Günəş ətrafında bir dövrə vurması üçün nə qədər vaxt lazım olduğuna görə ölçülür.
Günəş sistemindəki hər bir planet və digər göy cisimləri bu hərəkəti yerinə yetirir, lakin onların sürətləri fərqlidir. Yupiter və Saturn kimi qaz nəhəngləri, buz nəhəngləri Uran və Neptun Yer, Mars, Venera və Merkuri kimi yer planetlərindən daha sürətli fırlanır. Hər bir planetin fırlanma sürəti qismən onun Günəşi əhatə edən protoplanetar diskdən necə əmələ gəldiyindən asılıdır. Lakin nəhəng planetlərin fırlanma sürətinin bu qədər yüksək olmasının səbəbi hələ də elm adamlarına məlum deyil.
Keplerin Üçüncü Qanunu izah edir ki, bir planetin dövrə vurmasının tamamlaması üçün lazım olan vaxt onun Günəşdən uzaqlığından asılıdır. Günəşdən daha uzaq olan planetlər daha uzun səyahət etməli və daha yavaş fırlanmalıdır, çünki Günəşin cazibə qüvvəsi məsafə ilə azalır. Əksinə, Günəşə daha yaxın olan planetlər daha sürətli hərəkət edir və ulduzumuzdan daha çox cazibə qüvvəsi alır.
скачать dle 12.1